Historia amunicji 9×19 mm parabellum.

9×19 parabellum

W niniejszym artykule chciałbym przybliżyć historię najpopularniejszej amunicji pistoletowej jaką jest Parabellum, inaczej nazywana 9×19 mm, 9 mm Luger. Co dokładniej oznaczają te cyfry można się zapytać, otóż pierwsza cyfra 9 oznacza kaliber czyli najmniejszą średnicę przewodu lufy broni palnej. Druga cyfra 19 oznacza  długość łuski wynoszącą 19,15 mm. Dla ciekawostki mogę napisać również, że oprócz amunicji 9×19 Parabellum istniała również inna amunicja pod tą sama nazwę jaką była 7,65 x 21 mm. Można też dodać, że owe naboje były swego rodzaju platformą do skonstruowania popularnej 9×19 mm. Słowo parabellum pochodzi z języka łacińskiego i jest połączeniem słów para i bellem, co jest drugim członem sentencji “Si vis pacem – para bellum”, a to w dosłownym tłumaczeniu oznacza “chcesz pokoju – gotuj się na wojnę”.

Zacznijmy od początku, amunicję tą opracował niemiecki konstruktor Georg Luger w 1902 r. do pistoletów P08 Parabellum w firmie Deutsche Waffen und Munitionsfabriken.  W tym roku Luger zaprezentował nową amunicję brytyjskiej komisji ds. Broni Strzeleckiej, a także trzy wersje prototypowe armii USA do testów w Springfield Arsenal w połowie 1903 r. Imperialna niemiecka marynarka wojenna przyjęła nabój w 1904 r. Ostrze kuli zostało nieco zmienione w 1910 roku, aby poprawić osiągi.

Nabój ten został zaakceptowany w wielu krajach jako podstawowa amunicja w pistoletach oraz pistoletach maszynowych. Od wczesnych lat 80 do połowy lat 90 ubiegłego wieku wzrosła popularność pistoletów półautomatycznych w Stanach Zjednoczonych. Było to spowodowane przyjęciem przez policję  stanu Illinois pistolet Smith & Wesson Model 39 w 1968 r.  Ponadto  armia amerykańska przyjęła na wyposażenie włoski pistolet Beretta M9 w roku 1985. Wcześniej większość departamentu policji posiadało rewolwery na amunicję .38 Special. Jednak większa pojemność magazynków, lepsze magazynowanie połączone z nadejściem „cudownych dziewiątek” skłoniło departament do wymiany rewolwerów na pistolety półautomatyczne w kalibrze 9mm.

Parabellum została zaprojektowana  jako amunicja zabójcza do ok 50m. jednakże na większych odległościach jest wciąż skuteczna. Pocisk łączy płaską trajektorię z umiarkowanym odrzutem co zapewnia celność na krótszych dystansach. Naboje te w porównaniu z innymi kalibracjami takimi jak .45 ACP czy S&W .40 osiągały podobną skuteczność, przy tym powodowały mniejszy odrzut, mniejsze zużycie komponentów jak i większą pojemność w magazynkach. Te połączenia dają przewagę nad innymi rodzajami amunicji pistoletowej.

Odmiany pocisków

Słynna 9x19mm została wyprodukowana przez lub dla ponad 70 różnych krajów i stała się standardowym pistoletem kalibru dla NATO i innych sił wojskowych na całym świecie. Jego oficjalną nomenklaturą wśród członków NATO jest „9 mm NATO”. Standardowa waga pocisku to 7,0 gram (108 gr) do 8,3 grama (128 gr).

Podczas gdy standardy NATO nie określają typu pocisku, który ma być użyty, deklaracja III Konwencji haskiej z 1899 r. zabrania używania amunicji ekspansyjnej w wojnie przez sygnatariuszy, więc oficjalna amunicja NATO 9 mm to pociski „kuliste” FMJ. Deklaracja III nie ma zastosowania w konfliktach z udziałem nie sygnatariuszy do Konwencji haskiej, w tym paramilitarnych i innych pozarządowych sił zbrojnych.

 

 

Poniższa tabela pokazuje typowe parametry wydajności dla kilku typu pocisków 9 × 19 mm. Masa pocisku w zakresie od 115 do 147 gr (7,5 do 9,5 g) jest powszechna.

Producent Typ pocisku Masa pocisku Prędkość Energia Ekspansja (rozszerzona średnica pocisku w żelatynie balistycznej) Penetracja (żelatyna balistyczna)
Cor-Bon JHP+P 7.5 g (115 gr) 410 m/s 630 J 14 mm 360 mm
ATOMIC Ammo JHP+P 8.0 g (124 gr) 400 m/s 630 J 15 mm 330 mm
Speer Gold Dot JHP 8.0 g (124 gr) 400 m/s 640 J 18 mm 337 mm
Federal HydraShok JHP +P+ 8.0 g (124 gr) 370 m/s 560 J 17 mm 340 mm
Remington Golden Saber JHP 9.5 g (147 gr) 300 m/s 430 J 16 mm 370 mm
Winchester Silvertip 7.5 g (115 gr) 373 m/s 519 J 18 mm 200 mm
Winchester WWB JHP 9.5 g (147 gr) 300 m/s 430 J 15 mm 400 mm
Winchester FMJ 7.5 g (115 gr) 352 m/s 462 J 9.1 mm 620 mm

Legenda:

  • JHP -Jacketed Hollow Point
  • FMJ- Full Metal Jacket

Można rozróżnić 3 podstawowe typy pocisków:

  • Bezpłaszczowe
  • Pełnopłaszczowe
  • Półpłaszczowe – Hollow Point